Gastrit karışık bir kelimedir.Gastroenteroloğa göre endoskopik görüntü, patoloğa göre oldukca değişken patolojik bir yapı,aile doktoru ve hastaya göre,açıklanamayan mide yakınmalarının bir belirtecidir.Helikobakterin tanımlanması yeni tartışmalara yeni bir boyut getirmişdir.Bu bağlamda Gastroenteroloğun endoskopi neticesi gastrit raporu ile, patoloğun raporu arasında herzaman paralellik olmayabilir.
Gastrit ,mideyi örten tabakanın iltihabı ve iltihabi hücrelerin varlığını belirtir.Gastrit bir durumu ifade eder,hastalık değildir.Nadir durumlar dışında(lenfositik gastrit ve oldukca nadir olan flegmanöz gastrit) bulgu ve semptom vermez.Bu nedenle klinisyen nadiren gastritin varlığını araştırır.Hazım şikayetleri olan hastalarda endoskopi gereksinimi gastritin varlığını tanımadan ziyade altta yatan diğer nedenler,Hp’nin varlığı bu esnada da çeşitli bölgelerden alınan biyopsi ile gastritin tipi,şiddeti,dağılımı ve diğer iltihabi nedenlerin tanımlanması amacını taşımaktadır.
Gastropati;aşırı iltihabi hücreler olmamasına karşın, görüntüsel ve bu bölgelerden alınan biyopside patolojik değişiklikleri ifade eder.
Gastritin kullanışlı ve faydalı sınıflamasında bazı problemler vardır.
İlk olarak,mideyi örten tabakanın endoskopide görünümü ile,alınan biyopside histolojik görünüm arasında zayıf bir ilişki vardır.Endoskopide normal görünüm,biopside belirgin anormallik gösterebilir.Bunun tersi olarak da endoskopi ile konulan gastrit tanısı , alınan biyopside normal saptanabilir.Endoskopide midenin alt kısmında pürtüklü yapının görülmesi Helikobakter pilori(Hp) gastritinin biyopsi ile de teyit edilme ihtimali oldukca yüksektir. Ancak Hp gastritli erişkinlerin çoğunda yukarıda tarif edilen pürtüklü yapı bulunmayabilir. Gastroenterolog histolojik tanıdan ziyade gros görünüm ile tanı koyma yönünde eğilimli olmalıdır.
İkinci olarak,gastritin tanımlanmasında tutulan bölge(midenin alt kısmı,üst kısmı veya her ikisi) önemlidir.Ancak yetersiz biopsi alınırsa tutulan bölge tam ayırt edilemez.
Üçüncü olarak,toplumda gastritin tipini belirlemede etnik,coğrafik ve çevresel faktörler sınıflamada nadiren göz önüne alınmaktadır.
Son olarak,birarada olan iki tipin gastrit sınıflamasında problem vardır.
|
II.Kronik Atrofik Gastritler
|
A. Helikobakter pilori enfeksiyonu
|
A.Tip A:otoimmun(vucudun kendisi tarafından mide dokusunun yabancı gibi algılanmasına bağlı),midenin üst kısmında belirgin (Diffüz korporal atrofik gastrit)
|
B.Diğer Akut Enfeksiyon nedenli Gastritler
|
B.Tip B:Hp ile ilişkili,midenin alt kısmında belirgin (Diffüz antral baskın)
|
1.Bakteri nedenli(Hp dışında)
|
C.Belirsiz(multifokal atrofik pangastrit)
|
2.Hp helmanni
|
III.Gastritin Nadir Formları
|
3.Flegmanöz gastrit
|
A.lenfositik
|
4.Mikobakteriel
|
B.Eosinofilik
|
5.Sifiliz
|
C.Crohn hastalığı
|
6.Viral nedenli
|
D.Sarkoidozis
|
7.Parazite bağlı
|
E.İzole garnulomatöz gastrit
|
8.Mantara bağlı
|
|
|
GASTROPATİLER
Reaktif (eroziv “gastritis”)
v Aspirin/Romatizmal ilaçlar/diğer ilaçlar
v Alkol
v Kokain
v Stres
v Radyasyon
v Safranın mideye kaçması
v Mideyi besleyen damarlarda darlık,tıkanma
v Yabancı cisim birikimi(bezoar)
v Mide fıtığı
v Kalp yetmezliğine bağlı staz Travma
Hiperplastik
v Menetrier hast. Ve hiperplastik,hipersekretuvar gastropati
v Zollinger-Ellison sendromu
Gastritin tipi,yayılımını saptamak için midenin çeşitli bölgelerinden en az 6 biyopsi alınmalıdır.
Tedavi
Kronik gastritin tedavisi altta yatan iltihaba yönelik olmayıp oluşan sekele yönelik yapılır..Pernisiyöz anemili hastalarda uzun süreli vitamin B12 iğne tedavisi gerekir.Helikobakter pilorinin yok edilmesine yönelik tedavi ülser veya MALT lenfoma bulunmadıkca rutinde önerilmemektedir.
Akut gastritlerde tedavi etyoloji ve sonuca göre değerlendirilir.
Her Hakkı Mahfuzdur
Oxford Textbook of Surgery
2nd Edition © 2000 Oxford University Press
Harrison's Principles of Internal Medicine
16th Edition © 2005 McGraw-Hill
Current Medical Diagnosis & Treatment
43rd Edition © 2004 McGraw-Hill
Sleisenger –Fordtran’s Gastrointestinal and Liver Disease
7th Edition 2002
Yamada 2004
|